Forumkeuze in Algemene voorwaarden

Uit een uitspraak van de rechtbank Den Haag is gebleken dat het van belang is om bij internationale overeenkomsten, altijd duidelijke afspraken te maken over de bevoegde rechter. Zo is gebleken dat een verwijzing naar de bevoegde rechter in de algemene voorwaarden, niet altijd volstaat. Wat was er aan de hand?

Feiten
In deze situatie was sprake van een overeenkomst tussen een de Nederlandse vennootschap ‘Exact’ en de Duitse vennootschap ‘NSK’. Vast is komen te staan dat Exact verschillende verkzaamheden heeft verricht en goederen heeft geleverd op locatie van het Duitse NSK. Exact stelt dat NSK haar nog geld verschuldigd is voor de geleverde producten en diensten.

De bevoegde rechter op grond van het EEX
Bij internationale geschillen geeft het EEX-verdrag regels ten aanzien van de bevoegde rechter. Een gedaagde partij wordt in beginsel altijd voor zijn eigen rechter opgeroepen. Een belangrijke bijkomende regel is nog, dat bij internationale overeenkomsten ook de rechter in het land waar de overeenkomst werd uitgevoerd bevoegd is om te oordelen over geschillen. Aangezien NSK in Duitsland is gevestigd en de overeenkomst geheel in Duitsland is uitgevoerd, zou in deze situatie de Duitse rechter bevoegd zijn om over het geschil te beslissen.

Beroep forumkeuzebeding in de algemene voorwaarden
Van de regels in het EEX kan worden afgeweken en partijen kunnen in onderlinge overeenstemming een bevoegde rechter aanwijzen. Exact geeft aan in haar algemene voorwaarden te hebben bepaald dat de Nederlandse rechter exclusief bevoegd is om te oordelen over geschillen die uit de overeenkomst voortvloeien. NSK verweert zich hiertegen en stelt dat de Duitse rechter over deze kwestie zou moeten oordelen.

Oordeel rechtbank
De rechtbank Den Haag is van oordeel dat voor een geldige keuze van de bevoegde rechter, vereist is dat over de forumkeuze uitdrukkelijk wilsovereenstemming is ontstaan. Exact heeft haar algemene voorwaarden slechts één maal, in het kader van een andere overeenkomst, aan NSK ter hand gesteld. Wel heeft Exact in alle relevante documenten steeds gesteld dat haar algemene voorwaarden van toepassing zijn, maar dit wordt door de rechter als onvoldoende aangemerkt. “Indirecte of stilzwijgende verwijzingen naar vorige correspondentie is onvoldoende.”

Het op de juiste wijze ter hand stellen van de algemene voorwaarden is dus vooral bij internationale overeenkomsten van groot belang. Het eenmalig ter hand stellen van de algemene voorwaarden en het doen van verwijzingen hiernaar in vorige correspondentie is onvoldoende. De verwijzing naar de algemene voorwaarden waarin een forumkeuzebeding is opgenomen dient uitdrukkelijk te gebeuren. Zoals in een belangrijk voorgaand arrest van het Hof van Justitie is bepaald, dienen de algemene voorwaarden “daadwerkelijk aan de andere contractant te zijn medegedeeld met de offerte waarnaar wordt verwezen.“